«Ο Εμίρης και ο Κακομοίρης»

Η Φινλανδία και γενικότερα οι Σκανδιναβικές χώρες είναι παγκοσμίως γνωστές για την ευαισθησία που επιδεικνύουν σε θέματα ανθρώπινης ασφάλειας και προστασίας του περιβάλλοντος καθώς και για τα μέτρα που λαμβάνουν προς αυτή την κατεύθυνση. Στα πλαίσια διαρκούς αναζήτησης γνώσης, κλιμάκιο εκπροσώπων από όλα τα ΚΤΕΟ της Φινλανδίας επέλεξαν για φέτος και επισκέφτηκαν την χώρα μας στις 23-26 Μαΐου προκειμένου να ενημερωθούν, μελετήσουν και αξιολογήσουν τις συνθήκες που επικρατούν στα ΚΤΕΟ της Ελλάδας.

Η auteco, η πλέον αξιόπιστη εταιρία τεχνικού ελέγχου οχημάτων και παροχής ποιοτικών υπηρεσιών στην Ελλάδα, υποδέχθηκε και φιλοξένησε ως γνήσια “ Eλληνίδα” εταιρία τους Ευρωπαίους συναδέλφους της και συνεργάστηκε στενά μαζί τους με σκοπό να αντλήσει δεδομένα από τον τρόπο λειτουργίας του θεσμού στην Φινλανδία. Κατά τη διάρκεια ξενάγησης τους στους σταθμούς ΚΤΕΟ της auteco ενθουσιάστηκαν με την οργάνωση και την ποιότητα των υπηρεσιών. Δεν παρέλειψαν μάλιστα να τονίσουν την έκπληξη τους για τις κτιριακές εγκαταστάσεις, τον εξοπλισμό και το σύστημα λειτουργίας των σταθμών οι οποίοι σύμφωνα με δηλώσεις τους είναι από τους πιο σύγχρονους στην Ευρώπη. Πραγματοποιήθηκαν επίσης έλεγχοι οχημάτων σε πραγματικό χρόνο όπου παρουσιάσθηκε η όλη διαδικασία καθώς και τα εκδιδόμενα αποτελέσματα.

Τα συμπεράσματα που προέκυψαν από την συνεργασία αυτή με την ανταλλαγή δεδομένων και απόψεων μεταξύ των φορέων είναι κρίσιμα και πολλά, και φαίνεται δυστυχώς να εκθέτουν την πολιτική βούληση και την ειλικρινή πρόθεση της πολιτείας στην Ελλάδα για την υποστήριξη και εξέλιξη του θεσμού έως σήμερα. Οι Φινλανδοί έμειναν έκπληκτοι σε ότι αφορά τα ποσοστά τροχαίων ατυχημάτων και ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην Ελλάδα, και τόνισαν ότι οι συνθήκες που επικρατούν στην χώρα τους είναι εντελώς διαφορετικές.

Παρακάτω παρουσιάζονται συνοπτικά μερικά συγκρίσιμα βασικά δεδομένα και γίνεται αντιληπτό πως ένα ευαισθητοποιημένο κράτος όταν θέλει, μπορεί να κάνει τη διαφορά.

1. Στόλος οχημάτων – Λειτουργία ΚΤΕΟ

Στην Φινλανδία σήμερα κυκλοφορούν περίπου 4,5 εκ. ΙΧΕ & ΕΔΧ οχήματα και ο θεσμός του ΚΤΕΟ εφαρμόζεται από το 1922. Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι στην εν λόγω χώρα λειτουργούν αποκλειστικά 256 Ιδιωτικοί σταθμοί, ενώ ο κρατικός φορέας λειτουργεί ως νομοθέτης και αντικειμενικά αυστηρός ελεγκτής της εφαρμογής των νόμων και της ποιότητας των υπηρεσιών τους. Στην Ελλάδα αντίστοιχα κυκλοφορούν 5,5εκ. ΙΧΕ & ΕΔΧ και ο θεσμός ΚΤΕΟ εφαρμόστηκε το 1987 όπου για 17 χρόνια αποτελούσε κρατικό μονοπώλιο και λειτουργούσαν μόνο 55 δημόσια ΚΤΕΟ όπου ο έλεγχος των οποίων δυστυχώς συνεχίζει να είναι ουσιαστικά μηδενικός έως σήμερα. Από το 2004 έως σήμερα λειτούργησαν άλλα 75 ιδιωτικά ΚΤΕΟ όπου ο έλεγχος που ασκείται σε αυτά είναι ουσιαστικός και σημαντικά πιο αυστηρός αλλά παρ’ όλα αυτά παραμένει ακόμα ελλειμματικός.

2. Ποιότητα τεχνικών ελέγχων.

Σε επίπεδο τεχνικών ελέγχων οχημάτων στα ΚΤΕΟ της Φινλανδίας σημειώνονται ελλείψεις σε ποσοστό 27% ετησίως, ποσοστό ιδιαίτερα σημαντικό αν αναλογιστεί κανείς ότι τα οχήματα εκεί, πέραν του αρχικού ελέγχου που πραγματοποιείται στα 3 χρόνια, ελέγχονται έπειτα ανά έτος. Στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσοστό δεν ξεπερνά το 5% (δική μας εκτίμηση λόγω αδυναμίας ενημέρωσης από το ΥΜΕ) σε οχήματα σαφώς πιο γερασμένα και που ελέγχονταν μέχρι και πρόσφατα αρχικά στα 7-9 χρόνια και έπειτα ανά 3 έτη. Η διαφορά σε αυτό το δεδομένο είναι σημαντική και άμεσα αντιληπτή από τον οποιονδήποτε.

3. Κρατικό σύστημα ελέγχου & εποπτείας

Σημειώνεται ότι στο αντίστοιχο Φινλανδικό Υπουργείο Μεταφορών, συντηρείται ένα πλήρως ενημερωμένο ηλεκτρονικό μητρώο οχημάτων, μέσω του οποίου ασκείται ουσιαστική εποπτεία σε όλα τα οχήματα και ΚΤΕΟ ελέγχοντας έτσι πραγματικά την κατάσταση.

Όταν ένα όχημα στην Φινλανδία δεν ελεγχθεί από ΚΤΕΟ εμπρόθεσμα αυτό προκύπτει στα ηλεκτρονικά αρχεία του αντίστοιχου Υπουργείου με το δικό μας ΥΜΕ και γίνονται (άμεσα) οι απαραίτητες ενέργειες για να ενημερωθεί – υποκινηθεί ο κάτοχος του ώστε να το πράξει. Σε περίπτωση δε που δεν υπάρξει αποτέλεσμα τότε η κατάσχεση της άδειας κυκλοφορίας του οχήματος, η άμεση διακοπή ασφάλισης του οχήματος και το υψηλό πρόστιμο της αστυνομικής αρχής θεωρούνται φυσικά επακόλουθα. Στην Ελλάδα αντίστοιχα μέχρι και σήμερα δυστυχώς δεν ελέγχεται συστηματικά, ούτε καν από την Τροχαία, αν τα οχήματα που κυκλοφορούν στους Ελληνικούς δρόμους πληρούν τις συγκεκριμένες προϋποθέσεις παρά μόνων έκτακτα, σε περιόδους μεγάλων εξόδων και μαζικών μετακινήσεων, πιθανόν για εισπρακτικούς λόγους.

Από την άλλη όταν οποιοδήποτε ΚΤΕΟ στην Φινλανδία εντοπίζει τεχνικές ελλείψεις σε ποσοστό χαμηλότερο του 5% ή υψηλότερο του 7% από το μέσο όρο όλων των υπολοίπων, καλείται άμεσα να εξηγήσει και τεκμηριώσει στους αρμόδιους κρατικούς φορείς τη διαφορά που προκύπτεί. Σε περίπτωση που οι εξηγήσεις δεν γίνουν αποδεκτές τότε το ΚΤΕΟ υποχρεούται σε κλείσιμο έως ότου εξασφαλίσει τεχνική επάρκεια σε γνώση, εξοπλισμό και εσωτερικό έλεγχο που απαιτείται. Στην Ελλάδα αν ρωτήσει σήμερα κανείς το Υπουργείο για τα αντίστοιχα ποσοστά το πιθανότερο είναι να μην λάβει ποτέ τεκμηριωμένες απαντήσεις αφού τα δημόσια ΚΤΕΟ λειτουργούν ακόμη με χαρτί και με μολύβι, αδυνατώντας να παρέχουν στατιστικά στοιχεία αξιόπιστα και αντικειμενικά

4. Κράτος – ΚΤΕΟ – Ικανοποιημένοι και ενεργοί Πολίτες

Το ποσοστό αποχής των Φινλανδών από τον τεχνικό έλεγχο των οχημάτων τους είναι μηδενικό, λόγω εκπαίδευσης , καθοδήγησης και εποπτείας από τον κρατικό μηχανισμό, αξιοπιστίας όλων των φορέων ΚΤΕΟ καθώς και αυστηρών ελέγχων κυκλοφορίας των οχημάτων. Ο τεχνικός έλεγχος θεωρείται πλέον απαραίτητος από όλους για την εξασφάλιση κυκλοφορίας ασφαλών και μη ρυπογόνων οχημάτων. Τα ποσοστά τροχαίων ατυχημάτων και επιπέδου ατμοσφαιρικής ρύπανσης κινούνται συνεχώς σε πολύ χαμηλά επίπεδα, δημιουργώντας αίσθηση ασφάλειας και ικανοποίησης στους πολίτες αυτής της χώρας.

5. Αποτελέσματα

– Φιλανδία –

Η πολιτική βούληση και τα μέτρα πρόληψης και ουσιαστικού ελέγχου που εφαρμόζονται σε αυτήν τη χώρα δημιουργούν και συντηρούν στους πολίτες την αίσθηση ασφάλειας και αξιοπρέπειας διευρύνοντας και διαμορφώνοντας παράλληλα αντιλήψεις υπέρ της δημόσιας ασφάλειας και συμφέροντος. Το σημαντικότερο αποτέλεσμα όλων των προσπαθειών είναι ότι όλοι οι Πολίτες, οι επισκευαστές αυτοκινήτων και τα ΚΤΕΟ έχουν ως κοινό ορίζοντα και στόχο την προστασία της ανθρώπινης ζωής και του περιβάλλοντος. Η «λαμογιά», ο χρηματισμός και η αδιαφορία είναι άγνωστα δεδομένα. Αντίθετα η εκπαίδευση, η ενημέρωση, η σωστή καθοδήγηση και ο έλεγχος παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο και τελικά κάνουν τη διαφορά προς αυτή την κατεύθυνση.

– Ελλάδα –

Στην χώρα μας δυστυχώς κρυβόμαστε ακόμα πίσω από το δάκτυλό μας και εξαντλούμαστε σε πολιτικές θεωρίες, ατεκμηρίωτες προγραμματικές δηλώσεις και ατελείωτες υποσχέσεις σχετικά με την αναβάθμιση του θεσμού. Όταν άλλα κράτη μας έχουν αφήσει χρόνια πίσω και συνεχίζουν με αμείωτους ρυθμούς να προχωρούν μπροστά, εμείς θεωρούμε απόλυτη επιτυχία ένα πιθανό μικρό βήμα εμπρός ασχέτως εάν τελικά δημιουργείται κίνδυνος να καταλήξουμε πολλά βήματα πίσω. Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα αποτελεί το πρόγραμμα πρόσκλησης οχημάτων ΚΤΕΟ, όπου ύστερα από αρκετά χρόνια και με πολλές καθυστερήσεις άλλαξε και εναρμονίζεται πλέον απόλυτα με την ευρωπαϊκή οδηγία 96/96, όπου προβλέπεται ο αρχικός τεχνικός έλεγχος στα 4 έτη κυκλοφορίας. Στο σύνολο σχεδόν των οδηγών στην Αττική, επικρατεί η άποψη ότι το ΚΤΕΟ θα τους απασχολήσει μετά το έκτο – έβδομο έτος κυκλοφορίας ενώ το υπουργείο μεταφορών & επικοινωνιών θεωρεί αυτονόητο ότι με ένα και μοναδικό απλό δελτίο τύπου που εξέδωσε, με υψηλά πρόστιμα στον ΚΟΚ (400€), με κρατικά ΚΤΕΟ « φαντάσματα εν ζωή » και μηδενικούς ελέγχους θα αλλάξει ριζικά την κατάσταση στη χώρα μας. Αγνοείται επίσης επιδεικτικά και προκλητικά η αρνητική γνώμη και άποψη των πολιτών που απεικονίζεται σε κάθε έρευνα και δεν γίνεται καμία προσπάθεια για βελτίωση και ανατροπή οτιδήποτε αρνητικού επικρατεί. Ο ταλαιπωρημένος και ανήξερος Έλληνας οδηγός δεν γνωρίζει πλέον αν και ποιον πρέπει να εμπιστευθεί για τον τεχνικό έλεγχο του οχήματος, και τι , πότε, που και πόσο πρέπει να πληρώσει καθώς και του τι υπηρεσίες τελικά αγοράζει. Το σημαντικότερο είναι ότι έχει άγνοια της αμάθειας του σε θέματα οδικής ασφάλειας και περιβάλλοντος σχετικά με την αυτοκίνηση. Το όλο απαράδεκτο σύστημα που εφαρμόζεται και συντηρείται έως και σήμερα, προσβάλλει τη νοημοσύνη και αξιοπρέπεια του σύγχρονου και νοήμονα Έλληνα οδηγού και του δημιουργεί τάσεις αποστροφής και εν τέλει αδιαφορίας, διαιωνίζοντας και διατρανώνοντας έτσι ένα σημαντικό πρόβλημα. Ίσως διότι αυτό τελικά να εξυπηρετεί ύποπτα και μεμονωμένα συμφέροντα.

Όλοι εμείς στην auteco θεωρούμε ότι σε κάθε περίπτωση όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς στον χώρο των οχημάτων – Υπουργεία, δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς ελέγχου, επισκευαστές, έμποροι, κ.λ.π. πρέπει να πείσουμε τον Έλληνα Πολίτη για τις αξίες του θεσμού περί τεχνικού ελέγχου και όχι να τον αναγκάζουμε για την εφαρμογή του. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί παρέχοντας του ειλικρινή, έγκαιρη και αξιόπιστη ενημέρωση, σε πολιτισμένα πλαίσια και με συστήματα ποιοτικής εξυπηρέτησης του. Το όχημα πρέπει να αποτελεί ένα φιλικό μέσον εξυπηρέτησης των αναγκών μας και όχι απειλή έμμεσου ή άμεσου αφανισμού και τιμωρίας όλων μας ή εύκολου και γρήγορου πλουτισμού.

Η auteco ως εταιρία πλήρως ευαισθητοποιημένη σε θέματα ποιοτικών και αξιόπιστων τεχνικών ελέγχων οχημάτων, αναζητεί διαρκώς δεδομένα και υιοθετεί σύγχρονες απόψεις καταγράφοντας συνθήκες άλλων χωρών ανά τον κόσμο, ώστε να συνεχίσει να αποτελεί και στο μέλλον τον πρωτοπόρο σε θέματα δημόσιας ασφάλειας και προστασίας του περιβάλλοντος, συμμετέχοντας θετικά στην εξέλιξη του θεσμού στην Ελλάδα και από τη θέση του κοινωνικού συμβούλου.